Składając wniosek o pozwolenie na pobyt trzeba zebrać niektóre lub wszystkie z poniższych dokumentów:
* ważny dowód osobisty lub paszport
* dwa zdjęcia paszportowe
* dowód ubezpieczenia zdrowotnego
* deklarację miejsca pobytu ( Anmeldebestätigung)
* dowód posiadania środków finansowych ( zwykle list od pracodawcy) lub – w przypadku studentów lub nie zatrudnionych – odpowiednich środków finansowych ( Finanzierungsnachweis - około €700/miesięcznie). Osoby prowadzące własną działalność gospodarczą nie są zobowiązane do potwierdzenia ich sytuacji finansowej.
* Świadectwo Zdrowia na pozwolenie na pobyt ( Gesundheitszeugnis für Aufenthaltserlaubnis), który można uzyskać u każdego niemieckiego lekarza lub w przychodni zdrowia ( Gesundheitsamt). Certyfikat u lekarza kosztuje około €150, a w przychodni ( Gesundheitsamt) około € 75.
* świadectwo o niekaralności ( Führungszeugnis), które można też uzyskać w Ambasadzie Polski lub w konsulacie
Ponadto, w zależności od statusu, jaki posiadasz w Niemczech, będziesz również musiał potwierdzić jego cel, przedkładając jeden z poniższych dokumentów:
* Pracownicy: dowód zatrudnienia lub oferta zatrudnienia (zwykle kontrakt o pracę lub list od pracodawcy)
* Studenci: dowód przyjęcia na uczelnię
* Osoby prowadzące własną działalność gospodarczą: dowód swojego statusu, jak na przykład członkostwo do stowarzyszenia zawodowego lub handlowego, numer rozliczenia podatkowego VAT, lub REGON
* Przygraniczni pracownicy (np. osoby pracujące w Niemczech, a mieszkające na stałe w innym kraju członkowskim, do którego powracają co najmniej raz w tygodniu): dowód zatrudnienia oraz stałego zamieszkania w innym kraju członkowskim
Przed udaniem się do lokalnego biura imigracyjnego najlepiej jest zadzwonić by dowiedzieć najnowszych szczegółów. Wymagania często się zmieniają, więc postaraj się dowiedzieć się jak najwięcej. Ausländerbehörde nie jest najprzyjemniejszym miejscem do spędzenia wolnego czasu, dlatego dobrze jest wiedzieć dokładnie jakich dokumentów potrzebujesz aby uniknąć częstych wycieczek do biura z powodu braku jakiegoś dokumentu! Sprawdź również godziny otwarcia biura, jako, że większość zamykana jest popołudniu.
Trzeba uzbroić się w cierpliwość, znakiem rozpoznawczym większości Ausländerbehörde są długie kolejki wychodzące na zewnątrz. Postaraj się przyjechać jak najwcześniej, aby zminimalizować czas oczekiwania. Dobrze też jest wziąć ze sobą dobrą książkę lub cokolwiek co mogłoby ci umilić oczekiwanie w kolejce.
Gdy nadejdzie twoja kolej, zostaniesz wezwany na rozmowę, która zajmuje przeciętnie dziesięć minut jeżeli wszystko jest w porządku. Urzędnik sprawdzi czy twoja dokumentacja jest kompletna, jeśli brakuje ci jakiegoś dokumentu, zostaniesz odesłany na kolejny dzień.
Twój wniosek o pozwolenie na pobyt powinien być rozpatrzony wciągu tygodnia lub dwóch. Do tego czasu zostanie ci wydane potwierdzenie złożenia wniosku o pozwolenie na pobyt, które daje ci status czekającego na to pozwolenie.
Pozwolenie na pobyt jest ważne tylko z dokumentem tożsamości. Jeżeli twój paszport straci ważność podczas twojego pobytu w Niemczech i otrzymasz nowy, będziesz musiał przechodzić od nowa cały proces składania wniosku o pozwolenie na pobyt. Dlatego jeżeli data ważności twojego paszportu niedługo się kończy, lepiej zawczasu odnowić paszport, by uniknąć ponownego starania się o pozwolenie na pobyt.
Obywatele UE
Obywatele UE mają prawo mieszkać, studiować czy pracować na terenie Niemiec, mogą też otrzymać specjalne pozwolenie na pobyt UE, zwykle ważne przez okres pięciu lat ( dla studentów- dwóch lat). Jeśli masz umowę o pracę na określony czas, pozwolenie może być krótsze.
W niektórych przypadkach biuro imigracyjne może wymagać dowodu posiadania wystarczających środków finansowych na pobyt ( patrz wyżej). Jednak ten warunek jest zwykle mniej wymagany od obywateli UE niż od innych narodowości. Dla studentów z UE zwykła deklaracja sytuacji finansowej powinna wystarczyć.
Obywatele UE mogą również łatwo zmieniać status swojego pobytu. Jeżeli otrzymałeś pozwolenie na pobyt jako student, możesz, przed ukończeniem jego terminu ważność zmienić ten status, np. na pozwolenie na pracę. Tymczasowa niezdolność do pracy spowodowana chorobą, wypadkiem lub mimowolne/ przymusowe bezrobocie nie ma wpływu na twoje pozwolenie na pobyt.
Po pięciu latach pobytu tymczasowego na terenie Niemiec, Biuro Imigracyjne może wydać pozwolenie na stały pobyt, które gwarantuje prawo na ten pobyt.