Przeczenie w jezyku niemieckim
Zaprzeczenie w języku niemieckim może nastąpić poprzez trzy słówka. Są to:
| playnein | nie |
| playnicht | nie |
| playkein/keine | żaden/żadna |
To, które słówko należy użyć zależy od tego, co chcemy zaprzeczyć, czyli czy ma być to całe zdanie, czy tylko jakaś jego część. Całe zdanie zaprzeczane jest przez nein (nie). Nein (nie) może występować samodzielnie i zastąpić całe zdanie przeczące lub wystąpić przed nim.
| Liest du jetzt? | Czytasz teraz? | playNein. | Nie. |
| playNein, ich lese jetzt nicht. | Nie, nie czytam teraz. | ||
| Singen Sie? | Czy Pani śpiewa? | playNein. | Nie |
| playNein, ich singe nicht. | Nie, nie śpiewam. |
Pojawiające się w powyższym przykładzie nicht (nie) zaprzecza czasownik. Nicht (nie) występuje po czasowniku a nie tak jak w języku polskim przed. Dla porównania:
| playSie weint nicht. | Ona nie płacze. |
| playEva arbeitet nicht. | Eva nie pracuje. |
| playTom raucht nicht. | Tom nie pali. |
Nicht może także wraz z nein zaprzeczać całe zdanie. W tym przypadku nicht występuje zawsze na końcu zdania (nigdy samodzielnie).
| playArbeitet er heute? | Czy on pracuje dzisiaj? | playNein, er arbeitet heute nicht. | Nie, on dzisiaj nie pracuje. |
| playKochst du für die ganze Familie? | Gotujesz dla całej rodziny? | playNein, ich koche für die ganze Familie nicht. | Nie, nie gotuję dla całej rodziny. |
Jeśli w zdaniu występują dwa czasowniki, czy też czasownik rozdzielnie złożony, nicht będzie występować przed drugą częścią orzeczenia (czyli przed drugim czasownikiem czy też przed przedrostkiem).
| playMonika kann dich nicht besuchen. | Monika Nie może cię odwiedzić. |
| playIch will dich nicht betrügen. | Nie chcę cię oszukiwać. |
| playRufen Sie mich nicht an? | Nie zadzwoni Pan do mnie? |
| playAm Montag fährt er nicht ab. | W poniedziałek nie odjedzie. |
Nicht zaprzecza także przymiotniki, przysłówki oraz wyrażenia rzeczownikowe i występuje zawsze przed wyrazem zaprzeczanym. Wygląda to następująco:
| playDas Kind ist nicht gesund. | Dziecko nie jest zdrowe. |
| playDer Mann ist nicht glücklich. | Mężczyzna jest nieszczęśliwy. |
| playSie schwimmt nicht gern. | Ona niechętnie pływa. |
| playSusi besucht mich nicht oft. | Susi nieczęsto mnie odwiedza. |
| playMatthias kommt nicht aus Polen. | Mathias nie pochodzi z Polski. |
| playOtto ist nicht zu Hause. | Otto nie jest w domu. |
Jeśli zaprzeczanym wyrazem będzie rzeczownik z rodzajnikiem nieokreślonym lub bez rodzajnika, wyrazem zaprzeczającym będzie kein (żaden). Kein odmienia się jak rodzajnik nieokreślony w liczbie pojedynczej i jak rodzajnik określony w liczbie w mnogiej, zarówno przez rodzaje jak i przypadki. Ilustruje to poniższa tabelka:
| rodzaj męski |
rodzaj żeński |
rodzaj nijaki |
liczba mnoga |
|
| N. | playkein | playkeine | playkein | playkeine |
| G. | playkeines+s | playkeiner | playkeines+s | playkeiner |
| D. | playkeinem | playkeiner | playkeinem | playkeinen+n |
| A. | playkeinen | playkeine | playkein | playkeine |
Kein przeważnie nie tłumaczymy jako żaden, lecz jako słówko przeczące. Oto kilka przykładów ilustrujących użycie kein.
| playHast du einen Hund? | playNein, ich habe keinen Hund. |
| Masz psa? | Nie, nie mam (żadnego) psa. |
| playIst das ein Kuli? | playNein, das ist kein Kuli. |
| Czy to jest długopis? | Nie, to nie jest (żaden) długopis. |
| playSind das Zwillinge? | playNein, das sind keine Zwillinge. |
| Czy to są bliźnięta? | Nie, to nie są (żadne) bliźnięta. |
Kein może występować także w zdaniach twierdzących, nie będących odpowiedzią na pytanie:
| playEr hat keine Idee. | On nie ma (żadnego) pomysłu. |
| playIch habe keine Lust auf eine Party. | Nie mam ochoty na imprezę. |
| playDas Mädchen hat keine Freunde. | Ta dziewczynka nie ma (żadnych) przyjaciół. |
| playIch habe keine Zeit und kein Geld. | Nie mam czasu i pieniędzy. |