Przymiotniki niemieckie wymagające przypadku
Niektóre przymiotniki powodują iż związany z nimi rzeczownik musi mieć odpowiedni przypadek. O tym jaki będzie to przypadek może decydować bądź sam przymiotnik, bądź przyimek z jakim się on łączy.
Przymiotniki te zawsze występują z czasownikiem sein (być). Należy pamiętać, że czasownik ten, w zależności od czasu i trybu, może przyjmować różne formy:
| czas teraźniejszy |
playsein |
| czas przeszły niedokonany |
playwar |
| czas przeszły dokonany |
playist gewesen |
| czas przyszły |
playwerden |
| tryb przypuszczający |
playwäre |
Do przymiotników, które wymagają aby dopełnienie było w odpowiednim przypadku należą:
z biernikiem (der Akkusativ) + czasownik sein (być) występują:
| przymiotnik z biernikiem (der Akkusativ) |
|
| playalt | stary |
| playbreit | szeroki |
| playdick | gruby |
| playgroß | duży |
| playhoch | wysoki |
| playtief | głęboki |
| playlang | długi |
| playschwer | ciężki |
| playweit | szeroki |
| playwert | wart |
| playgewohnt | przyzwyczajony do czegoś |
Przykłady użycia:
| playDas Kind ist einen Monat alt. | Dziecko ma jeden miesiąc. |
| playDie Gasse ist einen Meter breit. | Uliczka ma metr szerokości. |
| playDer Brunnen ist keine zehn Meter tief. | Studnia nie ma dziesięciu metrów głębokości. |
| playIst die Strecke einen Kilometer lang? | Czy ta trasa ma kilometr długości? |
| playIch bin schwere Arbeit gewohnt. | Jestem przyzwyczajony do ciężkiej pracy. |
| playDer Tisch ist nicht das Geld wert. | Ten stół nie jest wart tych pieniędzy. |
| playEin Federchen ist nur ein paar Gramm schwer. | Piórko waży tylko kilka gramów. |
z celownikiem (der Dativ) + czasownik sein (być) występują:
| przymiotnik z celownikiem (der Dativ) |
|
| playähnlich | podobny do |
| playangenehm | przyjemny, miły |
| playbehilflich | pomocny |
| playbekannt | znany |
| playböse | zły na |
| playdankbar | wdzięczny |
| playfremd | obcy |
| gleich | taki sam |
| playlieb | odpowiadający |
| playmöglich | możliwy |
| playnahe | bliski |
| playnützlich | użyteczny |
| playrecht | prawy |
| playtreu | wierny |
| playüberlegen | przewyższający |
| playwilkommen | dogodny, odpowiadający |
Jest to zdecydowanie najliczniejsza grupa a użycie tych przymiotników w zdaniu wygląda tak:
| playMarta ist ihrer Mutter ähnlich. | Marta jest podobna do swojej matki. |
| playDer Student ist seinen Lehrern gar nicht dankbar. | Ten student nie jest wdzięczny swoim nauczycielom. |
| playDie Frau war ihrem Mann immer treu. | Ta kobieta zawsze była wierna swemu mężowi. |
| playWarum bist du mir wieder böse? | Dlaczego znów jesteś na mnie zły? |
| playIst euch dieser Schriftsteller bekannt? | Czy jest wam znany ten pisarz? |
| playDer Junge war einer Dame beim Aussteigen behilflich. | Ten chłopiec był pomocny pewnej kobiecie podczas wysiadania. |
| playEs wäre mir sehr angenehm, wenn Sie mich mal besuchen würden. | Byłoby mi bardzo miło, jeśli by mnie Państwo odwiedzili. |
| playEs wird länger dauern, als dir lieb ist. | To będzie trwało dłużej niż ci odpowiada. |
| playDas neue Angebot ist ihm sehr willkommen. | Nowa oferta jest dla niego bardzo dogodna. |
z dopełniaczem (der Genitiv) + czasownik sein (być) występują:
| przymiotnik z dopełniaczem (der Genitiv) |
|
| playbewusst | świadomy czegoś |
| playgewiss | pewny |
| playschuldig | winny |
| playverdächtigt | podejrzany o |
| playwürdig | godny |
A oto przykłady zdań:
| playBist du dir dessen bewusst, dass du dir das Auto nicht leisten kannst? | Czy jesteś tego świadomy, że nie możesz pozwolić sobie na ten samochód? |
| playEr kann seiner Mutter Beistandes gewiss sein. | On może być pewny pomocy swojej matki. |
| playDer Angeklagte ist schuldig eines Verbrechens. | Oskarżony jest winny przestępstwa. |
| playEr ist eines Diebstahls verdächtigt. | On jest podejrzany o kradzież. |
| playIhr seid des Lobes würdig! | Jesteście godni podziwu! |
