Przysłówki niemieckie
Przysłówek (das Adverb) stanowi nieodmienną część mowy, która określa czasownik, przymiotnik lub inny przysłówek. Przysłówek odpowiada na pytania:
playWie? | jak? |
playWo? | gdzie? |
playWohin? | dokąd? |
playWann? | kiedy? |
Na pytanie wie? (jak?) odpowiadają m.in.:
playschnell | szybko |
playgünstig | korzystnie |
playschön | ładnie |
playrichtig | poprawnie |
playlange | długo |
Oto zastosowanie w zdaniach:
playWie lange schläfst du? | Jak długo sypiasz? |
playMax fährt immer schnell. | Max zawsze jeździ szybko. |
playDer Schüler antwortet nicht korrekt. | Uczeń nie odpowiada poprawnie. |
playDer Pole spricht gut Deutsch. | Ten Polak mówi dobrze po niemiecku. |
playEs ist hier sehr angenehm. | Tutaj jest bardzo przyjemnie. |
Na pytanie wo? (gdzie?) odpowiadają przysłówki określające miejsce:
playhinten | z tyłu |
playlinks | po lewej |
playrechts | po prawej |
playdort | tam |
playüberall | wszędzie |
playhier | tutaj |
Użycie w zdaniach wygląda następująco:
playDort steht mein Haus. | Tam stoi mój dom. |
playLinks sehen Sie das Nationaltheater. | Po lewej widzą Państwo teatr narodowy. |
playDie Bibliothek befindet sich hinten der Apotheke. | Biblioteka znajduje się z tyłu apteki. |
playEr arbeitet drüben. | On pracuje po tamtej stronie. |
playAlle Gäste sind schon drinnen. | Wszyscy goście są już w środku. |
Na pytanie wohin? (dokąd) odpowiadają przysłówki określające kierunek i związane z ruchem:
playnach oben | na/w górę |
playnach unten | na/w dół |
playnach links | na lewo |
playnach rechts | na prawo |
playnach vorn | do przodu |
playnach hinten | do tyłu |
playdorthin | tam |
playhierher | tutaj |
Należy pamiętać iż powyższych przyimków używamy tylko wtedy, gdy w zdaniu wyrażony jest ruch (gdy coś się przemieszcza):
playGehst du jetzt nach oben oder nach unten? | Idziesz teraz na górę czy na dół? |
playDu musst noch sieben Schritte nach links machen. | Musisz zrobić jeszcze siedem kroków na lewo. |
playWir bewegen uns immer nach vorne. | Zawsze poruszamy się do przodu. |
playDer Bahnhof befindet sich nicht im Stadtzentrum. Wie komme ich dorthin? | Dworzec nie znajduje się w centrum miasta. Jak tam dojdę? |
playHans, komm bitte hierher. | Hans, podejdź tutaj proszę. |
playIch gehe jetzt nach unten in den Keller. | Idę teraz na dół do piwnicy. |
Na pytanie wann? (kiedy?) odpowiadają przysłówki określające czas oraz porę. Mogą one być precyzyjne jak i ogólnie mówiące o tym, kiedy coś ma miejsce:
playmanchmal | czasami |
playbald | wkrótce |
playvor kurzem | niedawno |
playvor einer Woche | przed tygodniem |
playseit gestern | od wczoraj |
playseit langem | od dawna |
playseit kurzem | od niedawna |
playin einer Stunde | za godzinę |
Na szczególną uwagę zasługują przysłówki określające dni oraz pory dnia. Ich forma zależy od tego, czy są to czynności jednorazowe, czy też powtarzające się.
czynność jednorazowa | czynność wykonywana regularnie | |
playam Montag | » | playmontags |
w poniedziałek | w poniedziałki | |
playam Dienstag | » | playdienstags |
we wtorek | we wtorki | |
playam Mittwoch | » | playmittwochs |
w środę | w środy | |
playam Donnerstag | » | playdonnerstags |
w czwartek | w czwartki | |
playam Freitag | » | playfreitags |
w piątek | w piątki | |
playam Samstg | » | playsamstags |
w sobotę | w soboty | |
playam Sonntag | » | playsonntags |
w niedzielę | w niedziele | |
playam Morgen | » | playmorgens |
rano | zawsze rano | |
playam Nachmittag | » | playnachmittags |
po południu | popołudniami | |
playam Abend | » | playabends |
wieczorem | wieczorami | |
playin der Nacht | » | playnachts |
w nocy | nocami |
A oto przykłady:
playManchmal habe ich Lust auf etwas Süßes. | Czasami mam ochotę na coś słodkiego. |
playIch habe ihn vor einer Stunde gesehen. | Widziałam go przed godziną. |
playWir sind seit langem zusammen. | Od dawna jesteśmy ze sobą. |
playIch warte auf ihren Anruf seit gestern. | Od wczoraj czekam na jej telefon. |
playArbeitest du auch nachts? | Pracujesz także nocami? |
playAm Abend bin ich mit Monika verabredet. | Wieczorem jestem umówiony z Moniką. |
playArbeiten Sie auch samstags? | Czy pracuje Pan także w soboty? |
playWas machst du heute am Nachmittag? | Co robisz dzisiaj po południu? |
playEr kommt in ein paar Minuten. | On przyjdzie za kilka minut. |
Niektóre przysłówki mogą pełnić w zdaniu funkcję wzmacniającą lub osłabiającą:
playzu | zbyt |
playsehr | bardzo |
playschon | już |
playerst | dopiero |
playbesonders | szczególnie |
playso | tak |
playbeinahe | nieomal |
playfast | prawie |
Dla przykładu kilka zdań:
playDer Student lernt zu wenig. | Student uczy się zbyt mało. |
playEr spricht Deutsch sehr gut. | On mówi po niemiecku bardzo dobrze. |
playIch bin so glücklich! | Jestem taki szczęśliwy! |
playDer Onkel kommt erst morgen. | Wujek przyjedzie dopiero jutro. |
playDas weiß ich schon. | Już to wiem. |
playDer Schüler ist besonders fleißig. | Ten uczeń jest szczególnie pracowity. |