Stopniowanie przysłówków w języku niemieckim
Stopniowaniu ulegają tylko przysłówki odprzymiotnikowe, czyli te odpowiadające na pytanie wie? (jak?). W stopniu równym (der Positiv) przysłówek odprzymiotnikowy ma taką samą formę jak przymiotnik:
playIch gehe immer schnell. | Zawsze chodzę szybko. |
playEs ist hier so schön! | Tutaj jest tak ładnie! |
playKönntest du es mal richtig machen? | Czy mógłbyś zrobić to kiedyś poprawnie? |
playDer Beamte arbeitet sehr langsam. | Urzędnik pracuje bardzo wolno. |
Stopień wyższy (der Komparativ) powstaje poprzez dodanie do przysłówka końcówki -er (tak samo jak w przypadku przymiotnika).
playschön | » | playschöner |
ładnie | ładniej | |
playschnell | » | playschneller |
szybko | szybciej | |
playteuer | » | playteurer |
drogo | drożej | |
playlangsam | » | playlangsamer |
wolno | wolniej | |
playbillig | » | playbilliger |
tanio | taniej |
Gdy chcemy dokonać porównania, robimy to przy użyciu als (niż):
playEr geht schneller als ich. | On chodzi szybciej niż ja. |
playDort ist es schöner als hier! | Tam jest ładniej niż tutaj! |
playEva spricht Deutsch besser als Tom. | Eva mówi po niemiecku lepiej niż Tom. |
playDu sollst das Auto teurer verkaufen. | Powinieneś sprzedać samochód drożej. |
playHerr Wohler arbeitet langsamer als Herr Angler. | Pan Wohler pracuje wolniej niż pan Angler. |
Stopień najwyższy (der Superlativ) tworzymy dodając do przysłówka końcówkę -(e)sten i stawiając przed przysłówkiem słowo am.
playschön | » | playam schönsten |
ładnie | najładniej | |
playschnell | » | playam schnellsten |
szybko | najszybciej | |
playbequem | » | playam bequemsten |
wygodnie | najwygodniej | |
playlange | » | playam längsten |
długo | najdłużej | |
playkurz | » | playam kürzesten |
krótko | najkrócej | |
playdunkel | » | playam dunkelsten |
ciemno | najciemniej |
Przy porównaniach używamy przyimka von (z, ze):
playEr geht am schnellsten von uns. | On chodzi najszybciej z nas. |
playSie singt am schönsten von allen Mädchen in der Schule. | Ona śpiewa najładniej ze wszystkich dziewcząt w szkole. |
playOlaf arbeitet hier am längsten von allen Mitarbeitern. | Olaf pracuje tutaj najdłużej ze wszystkich pracowników. |
playAn welchem Tag schlaft ihr am kürzesten? | Jakiego dnia śpicie najkrócej? |
playDer Schüler lernt am besten von allen Schülern. | Ten uczeń uczy się najlepiej ze wszystkich uczniów. |
playDas polnische Sprichwort lautet: Unter der Laterne ist es am dunkelsten. | Polskie przysłowie brzmi: Najciemniej jest pod latarnią. |
Niektóre przyimki mogą tworzyć stopień najwyższy (der Superlativ) tylko poprzez przybranie końcówki -stens:
playmeistens | najczęściej |
playbestens | jak najlepiej |
playehestens | najwcześniej |
playfrühestens | najwcześniej |
playhöchstens | najwyżej |
playwenigstens | przynajmniej |
playspätestens | najpóźniej |
Kilka zdań dla przykładu:
playWarum sind Genies meistens Männer? | Dlaczego geniusze najczęściej są mężczyznami? |
playIch kaufe das Buch spätestens in zwei Wochen. | Kupię tę książkę najpóźniej za dwa tygodnie. |
playDu kannst höchstens einen Kredit aufnehmen. | Możesz najwyżej wziąć kredyt. |
playEmil ist immer bestens informiert. | Emil zawsze jest najlepiej poinformowany. |
playIch kann es frühestens morgen machen. | Mogę to zrobić najwcześniej jutro. |
Należy pamiętać, że część przysłówków stopniowana jest nieregularnie. Będą to następujące przysłówki:
stopień równy (der Positiv) |
stopień wyższy (der Komparativ) |
stopień najwyższy (der Superlativ) |
||
playgut | » | playbesser | » | playam besten |
dobrze | lepiej | najlepiej | ||
playgern | » | playlieber | » | playam liebsten |
chętnie | chętniej | najchętniej | ||
playoft | » | playöfter (häufiger) | » | playam häufigsten |
często | częściej | najczęściej | ||
playnahe | » | playnäher | » | playam nächsten |
blisko | bliżej | najbliżej | ||
playviel | » | playmehr | » | playam meisten |
dużo | więcej | najwięcej | ||
playbald | » | playeher | » | playam ehesten |
wkrótce | wcześniej | najwcześniej |