Partykuły aber, doch, denn, mal
Partykuły stanowią w języku niemieckim dość ważny element, służący wyrażaniu stanu emocjonalnego osoby mówiącej. Partykuł przeważnie nie tłumaczy się na język polski a ich całkowite ominięcie także nie zmieni sensu zdania. W zdaniu partykuły zajmują miejsce tuż po czasowniku i są nieodmienne. Do najczęściej występujących partykuł należą:
| playaber | ależ |
| playdenn | brak tłumaczenia ( wyraża zdziwienie lub zainteresowanie, występuje tylko w zdaniach pytających) |
| playdoch | przecież |
| playmal | brak tłumaczenia ( występuje w znaczeniu "no", "że" lub dopełnia rytm zdania) |
Partykuła aber (ależ) występuje w zdaniach wyrażających zdziwienie, zaskoczenie lub sprzeciw. Są to przeważnie zdania zakończone wykrzyknikiem.
| playDu bist aber faul! | Ależ ty jesteś leniwy! |
| playDas ist aber sehr nett von dir! | Ależ to bardzo miło z twojej strony! |
| playDas ist aber so wunderschön! | Ależ to jest takie piękne. |
| play- Du sollst einkaufen gehen. - Ich will aber nicht! |
- Powinnaś iść na zakupy. - Ależ ja nie chcę! |
| play- Wir besuchen heute deinen Onkel. - Ich will aber zu Hause bleiben! |
- Dzisiaj odwiedzimy twojego wujka. - Ależ ja chcę zostać w domu! |
Szczególne zainteresowanie lub zdziwienie wyrazimy przy użyciu denn, którego nie tłumaczymy na język polski. Jeśli chodzi o zastosowanie, to dużym ułatwieniem jest to, że denn występuje tylko w zdaniach pytających:
| playWie alt ist denn deine Schwester? | Więc ile lat ma twoja siostra? |
| play- Ich habe heute keine Zeit. - Was hast du denn vor? |
- Nie mam dzisiaj czasu. - To cóż zamierzasz robić? |
| playWas soll das denn bedeuten? | Cóż to ma znaczyć? |
| playWas macht ihr denn hier? | Co tutaj robicie? |
| playWer ist denn der beste Schüler in deiner Klasse? | Więc któż jest najlepszym uczniem w twojej klasie? |
W zdaniach wykrzyknikowych, wyrażających sprzeciw lub zdaniach rozkazujących, będących rozkazem czy też poleceniem, często występującą partykułą jest doch (przecież). Doch wyraża także irytację:
| playDas ist doch nicht dein Verdienst! | Przecież to nie twoja zasługa! |
| playDas stimmt doch gar nicht! | To przecież nie jest prawda! |
| playGeh doch endlich schlafen! | Idźże wreszcie do łóżka! |
| playMach doch endlich deine Hausaufgaben! | Odróbże wreszcie twoją pracę domową. |
| playTue es doch selber! | Zrób to sam! |
| playMach doch was du willst! | A rób sobie co chcesz! |
Jeśli wydajemy komuś polecenie i chcemy, aby miało ono sympatyczniejszy wydźwięk, używamy w tym celu partykuły mal:
| playGib mir mal eine Zigarette! | Daj no mi papierosa. |
| playMach mal das Fenster zu! | Zamknij no to okno! |
| playWarte mal einen Moment! | Poczekaj no chwilkę! |
| playSag mal ehrlich... | Powiedz no szczerze... |
| playSchreiben Sie mal auf... | Proszę zapisać... |
Partykuła mal jest w zdaniach oznajmujących skrótem od einmal (kiedyś, niegdyś, wcześniej):
| playEr war mal ein berühmter Schauspieler. | On był niegdyś znanym aktorem. |
| playMeine Oma hat mir mal gesagt, sie sei sehr reich. | Moja babcia kiedyś mi powiedziała, że jest bardzo bogata. |
| playIch war schon mal in Griechenland. | Już kiedyś byłem w Grecji. |
| playHast du schon mal die Freiheitsstatue gesehen? | Widziałeś już kiedyś Statuę Wolności? |
