Ustrój polityczny

System polityczny Republiki Federalnej Niemiec to demokratyczna republika federalna, obejmująca instytucje polityczne, związane z polityką procesy decyzyjne oraz  zapadające na tym szczeblu decyzje.

Podstawowymi zasadami, wynikającymi z konstytucji są: federalizm, demokratyzm, zasady państwa socjalnego oraz podziału władz, a także samorządność. Głową państwa jest prezydent, pełni on jednak głównie rolę reprezentacyjną, zaś władza wykonawcza leży w rękach kanclerza. Władzę ustawodawczą posiada Niższa Izba Parlamentu (tzw. Bundestag). Wyższa Izba Parlamentu (tzw. Bundesrat) pełni głównie rolę kontrolną.

Bundestag

Liczba posłów w Bundestagu nie jest stała, obecnie zasiada w niej 622 deputowanych. Liczba ta ustalana jest w ordynacji wyborczej. Kadencja deputowanych trwa 4 lata. W wyborach każdy wyborca ma do dyspozycji dwa głosy: jeden na swojego kandydata, drugi na preferowaną listę partyjną. Z tych list, przygotowanych przez każdą partię osobno dla wszystkich landów, wybierana jest połowa deputowanych. Pozostali członkowie izby wybierani są w okręgach jednomandatowych. Oznacza to, iż mandat dostaje ten kandydat, który dostał więcej głosów niż jego konkurenci. Na ostateczny kształt izby wpływa jeszcze jeden czynnik, którym jest tzw. próg wyborczy. Jeśli głosy oddane na daną partię nie przekroczą progu 5% głosów w skali całego kraju, wówczas partia ta traci wszystkie głosy.

Bundesrat

Bundesrat składa się z przedstawicieli rządów landów, których liczba uzależniona jest od głosów należnych danemu krajowi związkowemu. Każdy land,  w zależności od jego ludności, posiada ustaloną liczbę głosów (landy mające ponad 2 mln ludności posiadają 4 głosy, powyżej 6 mln mieszkańców – 5 głosów, a ponad 7 mln – 6 głosów). Członkowie Bundesratu muszą głosować w sposób nakazany im przez ich kraje związkowe.

Bundesrat jest instytucją, której uprawnienia sięgają aż do możliwości postawienia prezydenta w stan oskarżenia. Ponadto bierze udział w wyborze sędziów Federalnego Trybunału Konstytucyjnego.

Kanclerz

Zadaniem Kanclerza jest przede wszystkim kierowanie pracami rządu. Ponadto określa on skład rządu, m.in. poprzez przedstawianie prezydentowi wniosków o nominację na stanowiska ministrów. Kandydat, który został przedstawiony do mianowania go ministrem przez Kanclerza, Prezydent nie może odrzucić.

Prezydent

Kadencja prezydenta trwa 5 lat. W przeciwieństwie do Polski, nie jest on wybierany przez społeczeństwo, lecz przez Zgromadzenie Związkowe, składające się z członków Bundestagu oraz z członków wybranych przez przedstawicielstwa poszczególnych landów. Oprócz reprezentowania państwa na zewnątrz, prezydent może zawierać umowy z innymi państwami, mianować i odwoływać najwyższych urzędników państwowych, przyjmować i wysyłać przedstawicieli dyplomatycznych, decydować o wprowadzeniu stanu wyjątkowego,  jak także posiada prawo łaski.

Landtag

Szerokie kompetencje w kwestii tworzenia prawa oraz sprawowania władzy wykonawczej posiada Landtag. Jest to instytucja pełniąca w każdym kraju związkowym (landzie) jednocześnie funkcję rządu i parlamentu.