Czasowniki zwrotne w języku niemieckim
Czasowniki zwrotne to te czasowniki, które występują z zaimkiem zwrotnym sich (się). W języku polskim zaimek zwrotny ma jedną formę niezależnie od osoby. Niewątpliwym utrudnieniem dla osób uczących się języka niemieckiego będzie więc to, że w języku niemieckim sich ma, w zależności od osoby, różne formy. Odmiana ta wygląda następująco:
| sich freuen (cieszyć się) | |||
| playich | freue mich | playwir | freuen uns |
| playdu | freust dich | playihr | freut euch |
| player playsie playes |
freut sich | playsie playSie |
freuen sich |
Oto najczęściej używane niemieckie czasowniki zwrotne:
| playsich fühlen | czuć się |
| playsich treffen | spotykać się |
| playsich unterhalten | rozmawiać |
| playsich befinden | znajdować się |
| playsich lohnen | opłacać się |
| playsich beeilen | śpieszyć się |
| playsich erholen | wypoczywać |
| playsich setzen | siadać |
| playsich treffen | spotykać się |
| playsich vorstellen | przedstawiać się |
| playsich interessieren (für) | interesować się |
| playsich entschuldigen (für) | usprawiedliwiać się |
| playsich verspäten | spóźniać się |
| playsich verabschieden (von) | pożegnać się |
| playsich beschäftigen (mit) | zajmować się |
Należy pamiętać, iż czasownik zwrotny w języku niemieckim nie zawsze jest czasownikiem zwrotnym w języku polskim.
| playAnke fühlt sich schon besser. | Anke czuje się już lepiej. |
| playSetzen Sie sich bitte ans Fenster. | Proszę usiąść przy oknie. |
| playWo befindet sich das Kino "Mega"? | Gdzie znajduje się kino "Mega"? |
| playWo trefft ihr euch? | Gdzie się spotykacie? |
| playDieses Jahr erholen wir uns in Italien. | W tym roku wypoczywamy we Włoszech. |
| playHans und Michael, warum verspätet ihr euch immer? | Hans i Michael, dlaczego zawsze się spóźniacie? |
| playDu interessierst dich fürs Fotografieren. | Interesujesz się fotografowaniem. |
| playWir verabschieden uns von unseren Eltern. | Żegnamy się z naszymi rodzicami. |
| playIhr entschuldigt euch für eure Taten. | Usprawiedliwiacie się za swoje czyny. |
| playWir unterhalten uns über Politik. | Rozmawiamy o polityce. |
Niektóre czasowniki mają dwie formy odmiany zaimka zwrotnego. Może to być, tak jak powyżej, odmiana w bierniku (der Akkusativ) i wówczas zaimek zwrotny brzmi po polsku się.
| playIch wasche mich. | Myję się. |
| playDu rasierst dich. | Golisz się. |
Może to być jednak także odmiana w celowniku (der Dativ) a znaczenie zaimka zwrotnego to wówczas sobie.
| playIch wasche mir die Hände. | Myję sobie ręce. |
| playDu rasierst dir den Bart. | Golisz sobie brodę. |
Odmiana zaimka zwrotnego w celowniku (der Dativ) różni się od odmiany w bierniku (der Akkusativ) tylko w 1. i 2. osobie liczby pojedynczej. Pozostałe formy są bez zmian:
| sich kämmen (czesać się) | |||
| playich | kämme mir | playwir | kämmen uns |
| playdu | kämmst dir | playihr | kämmt euch |
| player playsie playes |
kämmt sich | playsie playSie |
kämmen sich |
Do czasowników mogących występować z obiema formami odmiany zaimka zwrotnego należą:
| playsich waschen | myć się |
| playsich kämmen | czesać się |
| playsich rasieren | golić się |
Spójrzmy na użycie obu form w zdaniach:
| playIch kämme mich. | Czeszę się. |
| playIch kämme mir die Haare. | Czeszę sobie włosy. |
| playDu wäschst dich. | Myjesz się. |
| playDu wäschst dir die Hände. | Myjesz sobie ręce |
| playAdam rasiert sich. | Adam się goli. |
| playAdam rasiert sich den Bart. | Adam goli sobie brodę. |
Tylko z odmianą w celowniku (der Dativ) występują:
| playsich etwas vorstellen | wyobrażać sobie coś |
| playsich etwas ansehen | obejrzeć sobie coś |
| playsich etwas leisten können | móc sobie na coś pozwolić. |
A oto przykłady:
| playIch sehe mir Filme nicht besonders gerne an. | Niezbyt chętnie oglądam filmy. |
| playWie stellst du dir die Zukunft vor? | Jak wyobrażasz sobie przyszłość? |
| playEinen Sportwagen können wir uns nicht leisten. | Nie możemy pozwolić sobie na sportowy samochód. |
| playWas seht ihr euch gerne an? | Co chętnie oglądacie? |
| playWie stellen Sie sich Ihren Traummann vor? | Jak wyobraża sobie Pani swojego wymarzonego mężczyznę? |
| playWie oft kannst du dir ein Mittagessen in einem Restaurant leisten? | Jak często możesz sobie pozwolić na obiad w restauracji? |
