Przyimki określające miejsce - język niemiecki
Do określenia miejsca służą następujące przyimki:
| playan | nad |
| playin | w, do |
| playzu | do |
| playnach | do |
| playauf | na, do |
Przyimki te w połączeniu z rodzajnikiem określonym w celowniku (der Dativ) lub bierniku (der Akkusativ) ulegają ściągnięciu:
| playan dem | » | playam |
| playan das | » | playans |
| playin dem | » | playim |
| playin das | » | playins |
| playzu der | » | playzur |
| playzu dem | » | playzum |
| playauf das | » | playaufs |
Przyimka in (do) używamy w odniesieniu do miejsca (budynku, wnętrza) jeśli pobyt tam jest dłuższy lub regularny. Użycie przyimka zu (do) oznacza, iż idziemy dokądś w celu załatwienia jakiejś sprawy i nasz pobyt tam jest krótki i chwilowy. Zu (do) używamy także, gdy idziemy do jakiejś osoby. Przyjrzyjmy się poniższym zdaniom:
| Ich gehe... (idę) | |
| playin die Kirche/ Schule/ Universität/ Stadt | do kościoła/ szkoły/ na uniwersytet/ do miasta |
| playins Kino/ Theater/ Museum/ Büro | do kina/ teatru/ muzeum/ biura |
| playin den Park/ Garten/ Unterricht | do parku/ ogrodu/ na lekcję |
| playzur Post/ Bank/ Kasse/ Polizei | na pocztę/ do banku/ do kasy/ na policję |
| playzum Unterricht/ Studium/ Gottesdienst | na lekcję/ na studia/ na mszę |
| playzur Vorlesung/ zur Schule/ zur Kirche | na wykład/ do szkoły/ do kościoła oznacza to, że w ogóle na nie chodzimy a nie, że idziemy w tym momencie. |
| playzu Erika/ zum Arzt/ zum Chef | do Eryki/ do lekarza/ do szefa |
Czasami zamiast zu (do) używa się auf (do, na):
| playIch gehe auf die Post. | Idę na pocztę. |
| playIch gehe auf die Bank. | Idę do banku. |
Jeśli mówimy o podróżowaniu w jakieś miejsce, wówczas w odniesieniu do państw, miast, kontynentów i krain geograficznych, występujących bez rodzajnika używamy nach (do). Jeśli są one z rodzajnikiem, wówczas używamy in (do). Możemy także użyć an (nad) gdy mówimy o wodzie:
| Ich fahre...(jadę) | |
| playnach Deutschland/ Polen/ Griechenland | do Niemiec/ Polski/ Grecji |
| playnach Berlin/ Warschau/ Paris/ Bayern | do Berlina/ Warszawy/ Paryża/ Bawarii |
| playin die Ukraine/ die Schweiz/ die Türkei | na Ukrainę/ do Szwecji/ do Turcji |
| playins Ausland/ ins Gebirge/ ins Blaue | za granicę/ w góry/ w nieznane |
| playin die Berge/ in die Alpen/ in den Norden | w góry/ w Alpy/ na północ |
| playan die Ostsee/ an die Weichsel/ an den Strand/ an den See | nad Bałtyk/ nad Wisłę/ na plażę/ nad jezioro |
| playaufs Land | na wieś |
Przy wyrażaniu pojęć dotyczących domu i mieszkania używamy następujących zwrotów:
| Ich gehe ...(idę) | |
| playins Haus (aus dem Garten) playins Zimmer/ ins Bad/ in die Küche/ in den Keller |
do domu (z ogrodu) do pokoju/ do łazienki/ do kuchni/ do piwnicy oznacza wchodzenie do konkretnego budynku/ pomieszczenia |
| playnach Hause (aus der Schule) | do domu (ze szkoły) oznacza, że poruszamy się w kierunku miejsca, gdzie jest nasz dom |
| playauf den Spielplatz/ auf den Balkon/ auf die Straße/ auf die Terrasse | na plac zabaw/ na balkon/ na ulicę/ na taras |
| playan den Tisch/ ans Fenster/ an die Wand | do stołu/ do okna/ do ściany |
Jeśli gdzieś poszliśmy, to teraz musimy umieć wyrazić, że tam jesteśmy. O ile powyższe przyimki były powiązane z ruchem i łączyły się z biernikiem (der Akusativ), to teraz będą one występowały z celownikiem (der Dativ). Należy zapamiętać, iż przyimki nach oraz zu zawsze łączą się z celownikiem (der Dativ), nawet gdy obiekt znajduje się w ruchu. A oto jak wyrazić informację, że gdzieś się znajdujemy:
| Ich bin...(jestem) | |
| playin der Kirche/ Schule/ Universität/ Stadt | w kościele/ szkole/ na uniwersytecie/ na mieście |
| playim Kino/ Theater/ Museum/ Büro | w kinie/ teatrze/ muzeum/ biurze |
| playim Park/ Garten/ Unterricht | w parku/ ogrodzie/ na lekcji |
| playauf der Post/ Bank/ Polizei | na poczcie/ w banku/ na policji |
| playbei Erika/ beim Arzt/ beim Chef | u Eryki/ lekarza/ szefa |
| playin Deutschland/ Polen/ Griechenland | w Niemczech/ Polsce/ Grecji |
| playin Berlin/ Warschau/ Paris/ Bayern | w Berlinie/ Warszawie/ Paryżu/ Bawarii |
| playin der Ukraine/ in der Türkei/ in der Schweiz | na Ukrainie/ w Turcji/ w Szwecji |
| playim Ausland/im Gebirge/im Blauen | za granicą/ w górach/ w nieznanym |
| playin den Bergen/ in den Alpen/ im Norden | w górach/ w Alpach/ na północy |
| playan der Ostsee/ an der Weichsel/ am Strand | nad Bałtykiem/ nad Wisłą/ na plaży |
| playauf dem Land | na wsi |
| playzu Hause | w domu |
| playim Bad/ in der Küche/ im Keller | w łazience/ w kuchni/ w piwnicy |
| playauf dem Spielplatz/ auf dem Balkon/ auf der Straße | na placu zabaw/ na balkonie/ na ulicy |
| playam Tisch/ am Fenster/ an der Wand | przy stole/ przy oknie/ przy ścianie |
Jeśli skądś wracamy używamy przyimków:
| playaus | z |
| playvon | z, od |
Przyimek aus (z) jest przeciwieństwem przyimka in (do) i oznacza, że przybywamy z wnętrza lub ze środka czegoś. Przyimek von (od/z) jest przeciwstawny do pozostałych przyimków. Zarówno aus jak i von zawsze łączą się z celownikiem (der Dativ).
| playin | do | » | playaus | z (ze środka, z wewnątrz) |
| playan, auf, bei, zu | do, na, nad | » | playvon | z, od |
Oto przykłady:
| Ich komme... (idę) | |
| playaus der Kirche/ Schule/ Universität | z kościoła/ szkoły/ uniwersytetu |
| playaus dem Kino/ Theater/ Konzert | z kina/ teatru/ koncertu |
| playaus dem Bad/ aus der Küche/ aus dem Zimmer | z łazienki/ kuchni/ pokoju |
| playaus Deutschland/ Polen/ Berlin/ Bayern | z Niemiec/ Polski/ Berlina/ Bawarii |
| playaus der Ukraine/ aus der Schweiz/ aus der Türkei | z Ukrainy/ ze Szwecji/ z Turcji |
| playvon dem Balkon/ von der Straße | z balkonu/ ulicy |
| playvon der Post/ Bank/ Polizei | z poczty/ banku/ policji |
| playvon Erika/ vom Arzt/ vom Chef | od Eryki/ lekarza/ szefa |
| playvom Ostsee/ von der Weichsel/ vom Strand | znad Bałtyku/ znad Wisły/ z plaży |
