Odmiana mocna rzeczowników niemieckich

Odmiana mocna rzeczownika charakteryzuje się końcówką -(e)s w dopełniaczu (der Genitiv) rzeczowników rodzaju męskiego i nijakiego w liczbie pojedynczej. Liczba mnoga przybiera różne końcówki (-e, -er, -es), których najlepiej uczyć się od razy przy poznawaniu nowych słówek. Niektóre rzeczowniki mają taką samą formę w liczbie mnogiej jak w liczbie pojedynczej. Należy pamiętać iż w celowniku (der Dativ) liczby mnogiej jest dodatkowa końcówka -n. Odmiana mocna rzeczowników wygląda następująco:

Prawie wszystkie rzeczowniki rodzaju nijakiego:

liczba pojedyncza liczba mnoga
das Jahr - rok
N. playdas Jahr playdie Jahre
G. playdes Jahres playder Jahre
D. playdem Jahr playden Jahren
A. playdas Jahr playdie Jahre
liczba pojedyncza liczba mnoga
das Fenster - okno
N. playdas Fenster playdie Fenster
G. playdes Fensters playder Fenster
D. playdem Fenster playden Fenstern
A. playdas Fenster playdie Fenster

A oto kilka przykładów :

liczba pojedyncza
N. playDas Fenster ist sauber. Okno jest czyste.
G. playDas Öffnen des Fensters ist verboten. Otwieranie tego okna jest zabronione.
D. playWas machst du mit dem Fenster? Co robisz z tym oknem?
A. playKannst du bitte auch das Fenster putzen? Czy mógłbyś także umyć to okno?

liczba mnoga
N. playDie Fenster von Schiffen sind rund. Okna statków są okrągłe.
G. playDie Breite der Fenster ist in allen Geschossen gleich. Szerokość okien jest taka sama na wszystkich piętrach.
D. playIch habe neue Jalousien an den Fenstern. Mam nowe żaluzje na oknach.
A. playSiehst du die Fenster in dem Haus? Sie sind grün! Widzisz okna w tym domu? One są zielone!

Większość rzeczowników rodzaju męskiego:

liczba pojedyncza liczba mnoga
der Mann - mężczyzna
N. playder Mann playdie Männer
G. playdes Mannes playder Männer
D. playdem Mann playden Männern
A. playden Mann playdie Männer
liczba pojedyncza liczba mnoga
der Lehrer - nauczyciel
N. playder Lehrer playdie Lehrer
G. playdes Lehrers playder Lehrer
D. playdem Lehrer playden Lehrern
A. playden Lehrer playdie Lehrer

W zdaniach wygląda to tak:

liczba pojedyncza
N. playDer Mann ist schon alt. Ten mężczyzna jest już stary.
G. playDie Frau des Mannes ist auch alt. Żona tego mężczyzny także jest stara.
D. playIch begegne dem Mann jeden Tag. Spotykam tego mężczyznę każdego dnia.
A. playKennst du den Mann wirklich nicht? Naprawdę nie znasz tego mężczyzny?
liczba mnoga
N. playDie Männer lesen gerne Sportzeitungen. Mężczyźni chętnie czytają gazety o sporcie.
G. playCa. 48% der Männer in Deutschland haben Übergewicht. Około 48% mężczyzn w Niemczech ma nadwagę.
D. playGefällt dieses Auto auch den Männern? Czy ten samochód podoba się także mężczyznom?
A. playSiehst du die Männer und ihre Frauen? Widzisz tych mężczyzn i ich żony?

Zarówno rzeczowniki rodzaju nijakiego jak i rodzaju męskiego zakończone w liczbie mnogiej na -(e)n oraz -s nie otrzymują w celowniku (der Dativ) liczby mnogiej końcówki -n.

liczba pojedyncza liczba mnoga
das Auto - samochód
N. playdas Auto playdie Autos
G. playdes Autos playder Autos
D. playdem Auto playden Autos
A. playdas Auto playdie Autos
liczba pojedyncza liczba mnoga
der Chef - szef
N. playder Chef playdie Chefs
G. playdes Chefs playder Chefs
D. playdem Chef playden Chefs
A. playden Chef playdie Chefs

Użycie w zdaniach:

liczba pojedyncza
N. playDas Auto fährt zu schnell. To Auto jedzie zbyt szybko.
G. playDie Farbe des Autos gefällt mir nicht. Kolor tego samochodu nie podoba mi się.
D. playFährst du nach Italien mit dem Auto? Pojedziesz do Włoch samochodem?
A. playKaufst du das Auto? Es ist doch so teuer! Kupisz ten samochód? On jest przecież taki drogi!

liczba mnoga
N. playWarum haben die Autos keine Winterreifen? Dlaczego te samochody nie mają opon zimowych?
G. playDie Inhaber der Autos arbeiten in diesem Gebäude. Właściciele tych samochodów pracują w tym budynku.
D. playFrauen haben mehr Probleme mit den Autos, als die Männer. Kobiety mają więcej problemów z samochodami niż mężczyźni.
A. playViele Frauen interessieren sich für die Autos. Wiele kobiet interesuje się samochodami.

Nieliczna grupa rzeczowników (około 30) rodzaju żeńskiego ulega odmianie mocnej. Cechą charakterystyczną tych rzeczowników jest tworzenie liczby mnogiej poprzez przybieranie końcówki -e oraz przegłosu (Umlaut). W celowniku (der Dativ) liczby mnogiej dodatkowo jest końcówka -n. Rzeczowniki te odmieniają się w następujący sposób:

liczba pojedyncza liczba mnoga
die Kraft - siła

N.
playdie Kraft playdie Kräfte
G. playder Kraft playder Kräfte
D. playder Kraft playden Kräften
A. playdie Kraft playdie Kräfte
liczba pojedyncza liczba mnoga
die Nacht - noc
N. playdie Nacht playdie Nächte
G. playder Nacht playder Nächte
D. playder Nacht playden Nächten
A. playdie Nacht playdie Nächte

liczba pojedyncza
N. playDie Nacht ist dunkel. Noc jest ciemna.
G. play"Wächter der Nacht" ist ein Roman von S. Lukianenko. "Strażnicy nocy" to powieść S. Lukianenko.
D. playIn der Nacht sind alle Katzen grau. W nocy wszystkie koty są czarne. (przysłowie)
A. playUngeduldig warten wir auf die Nacht der Museen. Z niecierpliwością czekamy na noc muzeów.
liczba mnoga
N. playWann werden die Nächte wieder länger? Kiedy noce znów będą dłuższe?
G. playWie ist die Anzahl der Nächte, die wir dort verbringen? Jaka jest liczba nocy, które tam spędzimy?
D. playDer Bus fährt in den Nächten von Freitag auf Samstag und von Samstag auf Sonntag. Ten autobus jeździ w noce z piątku na sobotę i z soboty na niedzielę.
A. playFeiert man im Ramadan auch die Nächte? Świętuje się w Ramadanie także noce?

Według powyższego wzoru odmieniają się m.in.:

liczba pojedyncza liczba mnoga
playdie Stadt miasto » playdie Städte miasta
playdie Macht władza » playdie Mächte władze
playdie Bank ławka » playdie Bänke ławki
playdie Nacht noc » playdie Nächte noce
playdie Kraft siła » playdie Kräfte siły
playdie Wurst kiełbasa » playdie Würste kiełbasy
playdie Maus mysz » playdie Mäuse myszy
playdie Wand ściana » playdie Wände ściany
playdie Hand ręka » playdie Hände ręce
playdie Nuss orzech » playdie Nüsse orzechy
playdie Frucht owoc » playdie Früchte owoce
playdie Kunst sztuka » playdie Künste sztuki
playdie Haut skóra » playdie Häute skóry
playdie Braut panna młoda » playdie Bräute panny młode
playdie Not potrzeba » playdie Nöte potrzeby
playdie Kluft przepaść » playdie Klüfte przepaście
playdie Lust ochota » playdie Lüste brak liczby mnogiej

Ćwiczenia online:

Zostaw komentarz:
Zaloguj się aby dodać komentarz. Nie masz konta? Zarejestruj się.
Komentarze (2)

Chodzi przecież o to, że w języku polskim nie ma liczby mnogiej słowa "ochota"...

die Lust ochota » die Lüste brak liczby mnogiej
Jak to brak l. mn., skoro jest podana i słowniki również ją uwzględniają? (DEPL: Lust die (PL die Lüste) ochota, chęć, rozkosz)