Zdanie okolicznikowe sposobu - język niemiecki

Zdanie okolicznikowe sposobu (der Modalsatz) jest informacją dotyczącą zdarzenia opisanego w zdaniu nadrzędnym i odpowiada na pytania:

playwie? jak?
playauf welche Weise? w jaki sposób?
playin welchem Maße? w jakim stopniu?
playWie lernt er Deutsch? Jak on się uczy niemieckiego?
playAuf welche Weise kaufst du gebrauchte Sachen? W jaki sposób kupujesz używane rzeczy?
playWie überraschte sie ihren Freund? Jak zaskoczyła swojego chłopaka?

Zdania okolicznikowe sposobu (czyli odpowiedzi na powyższe pytania) zaczynają się od spójników wyrażających treść twierdzącą lub treść przeczącą.

Treść twierdzącą wyrażają spójniki:

playindem w ten sposób, że
playdadurch dass poprzez to, że

indem (w ten sposób, że) - charakterystyczne dla tego spójnika jest to, że w zdaniu nadrzędnym i podrzędnym podmiot jest taki sam. Ponadto możliwe jest tłumaczenie i przekształcenie tego zdania na zdanie z imiesłowami (tylko zdania w czasie teraźniejszym).

playEr lernt Deutsch, indem er Übungen macht. On uczy się niemieckiego w ten sposób, że robi ćwiczenia zdanie okolicznikowe sposobu
playÜbungen machend, lernt er Deutsch. Robiąc ćwiczenia, uczy się niemieckiego. równoważnik imiesłowowy
playSie amüsieren sich gut, indem sie viel tanzen. Dobrze się bawią w ten sposób, że dużo tańczą. zdanie okolicznikowe sposobu
playViel tanzend, amüsieren sie sich gut. Dużo tańcząc, dobrze się bawią. równoważnik imiesłowowy
playIch kaufe gebrauchte Sachen, indem ich im Internet interessante Angebote finde. Kupuję używane rzeczy w ten sposób, że znajduję w internecie interesujące oferty. zdanie okolicznikowe sposobu
playIm Internet interessante Angebote findend, kaufe ich gebrauchte Sachen. Znajdując w internecie interesujące oferty, kupuję używane rzeczy. równoważnik imiesłowowy

Zdania w czasie przeszłym można tłumaczyć używając imiesłowu uprzedniego zakończonego na -wszy lub -łszy.

playSie überraschte Ihren Freund, indem sie einen kurzen Rock anzog. Zaskoczyła swojego chłopaka w ten sposób, że założyła krótką spódniczkę.
Założywszy krótką spódniczkę, zaskoczyła swojego chłopaka.
playEr hat seiner Mutter geholfen, indem er die ganze Küche geputzt hat. Pomógł swojej matce w ten sposób, że wyczyścił całą kuchnię
Wyczyściwszy całą kuchnię, pomógł swojej matce.

dadurch dass (poprzez to, że) - także i przy tym spójniku możliwe jest tłumaczenie z użyciem imiesłowów, lecz tylko w tych zdaniach, gdzie podmioty są takie same.

playMänner erholen sich am besten dadurch, dass sie Sport treiben. Mężczyźni odpoczywają najlepiej poprzez to, że uprawiają sport.
Mężczyźni odpoczywają najlepiej, uprawiając sport.
playFehler entstehen dadurch, dass eine Person sich zu lange einer Aufgabe widmet. Błędy powstają poprzez to, że jedna osoba zbyt długo poświęca się jednemu zadaniu.
playDadurch, dass er mir den Weg gezeigt hat, hat er mir sehr geholfen. Poprzez to, że pokazał mi drogę, bardzo mi pomógł.
Pokazawszy mi drogę, bardzo mi pomógł.
playSeine Schwester unterstützte ihn dadurch, dass sie ihm Lebensmittel kaufte. Jego siostra wspierała go w ten sposób, że kupowała mu żywność.
Jego siostra wspierała go, kupując mu żywność.

Do wyrażenia treści przeczącej służą spójniki:

playohne dass brak tłumaczenia
playanstatt dass zamiast

Zdania z ohne dass można tłumaczyć przy użyciu imiesłowu współczesnego zakończonego na -ąc lub imiesłowu uprzedniego zakończonego na -wszy lub -łszy. Ponadto jeśli podmioty zdań głównych i pobocznych są takie same, można użyć konstrukcji bezokolicznikowej z zu. Oto przykłady:

playEr fuhr einen Wagen, ohne dass er einen Führerschein hatte. Prowadził samochód, nie mając prawa jazdy. ten sam podmiot
playEr fuhr einen Wagen, ohne einen Führerschein zu haben.
playEr fuhr nach Deutschland, ohne dass er Deutsch konnte.
Pojechał do Niemiec, nie znając niemieckiego.
ten sam podmiot
playEr fuhr nach Deutschland, ohne Deutsch zu können.
playSie ging in den Wald spazieren, ohne dass ihre Mutter etwas davon wusste. Poszła na spacer do lasu, chociaż jej matka nic o tym nie wiedziała. różne podmioty
playIch habe unser Auto repariert, ohne dass mein Mann mir geholfen hat. Naprawiłam nasz samochód, chociaż mój mąż mi nie pomagał. różne podmioty

Także w przypadku użycia anstatt dass (zamiast) możliwe jest użycie konstrukcji bezokolicznikowej z zu. Warunkiem są oczywiście takie same podmioty zdania głównego i zdania pobocznego.

playEr raucht viel, anstatt dass er an seine Gesundheit denkt. On pali dużo papierosów, zamiast myśleć o swoim zdrowiu.
playEr raucht viel, anstatt an seine Gesundheit zu denken.
playEr bleibt zu Hause, anstatt dass er mit seinen Freunden ins Kino geht. Zostaje w domu, zamiast iść z przyjaciółmi do kina.
playEr bleibt zu Hause, anstatt mit seinen Freunden ins Kino zu gehen.

playAnstatt dass sie ihre Hausarbeiten macht, telefoniert sie mit ihrer Freundin. Zamiast zająć się pracami domowymi, rozmawia przez telefon ze swoją przyjaciółką.
playAnsatatt ihre Hausarbeiten zu machen, telefoniert sie mit ihrer Freundin.

Ćwiczenia online:

Zostaw komentarz:
Zaloguj się aby dodać komentarz. Nie masz konta? Zarejestruj się.